បកប្រែពី http://chivit.org/family-life-vs-freedom
ដោយ ធិក កល្យាណ
ជីវិតគ្រួសារ និងសេរីភាព
នៅពេលដែលខ្ញុំចាកចេញពីក្រុមហ៊ុនដែលខ្ញុំធ្លាប់ធ្វើការសហការីមួយចំនួនដែលបំពេញការងារក្នុងក្រុមបានមកជួបខ្ញុំដើម្បីលាគ្នា នៅពេលនោះខ្ញុំសង្កេតឃើញថា កែវភ្នែករបស់ពួកគេបង្ហាញប្រាប់ខ្ញុំយ៉ាងច្បាស់នូវអារម្មណ៏របស់ពួកគេ គឺពួកគេពិតជាសោកស្តាយណាស់ដែលឃើញខ្ញុំចាកចេញ ហើយច្រណែនដោយសារពួកគេក៏ចង់ធ្វើបែបហ្នឹងដូចគ្នាតែពួកគេនៅមិនទាន់ដាច់ចិត្តដាក់ពាក្យឈប់នៅកន្លែងការងារចាស់ដែលផ្តល់ប្រាក់ខែសមរម្យស្របពេលដែលពួកគេមិនទាន់ទទួលបានឪកាសការងារនៅកន្លែងថ្មីនៅឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៏ភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលដែលដឹងថាមានប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួនបាន
សម្រេចចិត្តថាឈប់ធ្វើការ បើទោះជាមិនទាន់រកបានការងារថ្មីធ្វើក៏ដោយ។
នៅបណ្តាបស្ចិមប្រទេស អ្នកនឹងមិនអាចឈប់ធ្វើការបាននោះទេ បើអ្នកមិនទាន់ទទួលបានការងារថ្មីមួយទៀត។ ព្រោះការសម្រេចចិត្តថាឈប់ពីការងារភ្លាមៗនេះ អាចធ្វើអោយអ្នកមានអារម្មណ៏ថា ខ្មាស់អៀនដោយសារគ្មានការងារធ្វើ និងដោយសារតែមិនអាចពឹងផ្អែកទៅលើឪពុកម្តាយទាំងស្រុង ឫអោយឪពុកម្តាយចិញ្ចឹមនោះឡើយ ព្រោះអ្នកធំពេញវ័យហើយ។
បន្ទាប់មករង្វង់ដ៏កាចសាហាវបានចាប់ផ្តើម: គ្មានផ្ទះ, គ្មានអាសយដ្ឋាន, គ្មានលទ្ធភាពដើម្បីទទួលបានការងារធ្វើ, ដូចនេះ គ្មានការងារមានន័យថាគ្មានផ្ទះរស់នៅ …
ពេលនេះ ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ធ្វើការចែករំលែកថា ប្រជាជនខ្មែរពិតជាមានសំណាងខ្លាំងណាស់ ដែលបានរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាសង្គមមួយដែល ចំណងក្នុងគ្រួសារ ត្រូវបានចាត់ទុកជារឿងសំខាន់។ ការរស់នៅជួបជុំគ្រួសារ អាចធ្វើអោយអ្នកមានអារម្មណ៏ថាមានសម្ពាធ ឫ បន្ទុកឧទាហរណ៏នៅពេលដែលលោកអ្នកមានគំនិតខុសគ្នាពីឪពុកម្តាយរបស់អ្នក ឫក៏នៅពេលប្រពន្ធរបស់អ្នកនៅមិនសូវចុះសម្រុងជាមួយសាច់ថ្លៃ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ខ្ញុំសង្កេតឃើញថានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានជនអនាថាឫជនគ្មានផ្ទះសម្បែងរស់នៅ តិចជាងនៅបរទេស។
ជួនកាល នៅក្នុងគ្រួសារទាំងមូលដែលមានសមាជិកជាច្រើនដូចជា យាយតា ពូមីង បងប្អូនជីដូនមួយ គឺមានសមាជិកតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលមានការងារធ្វើ រកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់តំរូវការគ្រួសារទាំងមូល។
និយាយអោយខ្លីទៅការរស់នៅក្នុងគ្រួសាររបស់ប្រជាជនខ្មែរ ហាក់ដូចជាមានការចុះសម្រុងជាងគ្រួសារមួយចំនួនដែលរស់នៅក្រៅប្រទេស វាមិនមែនមានន័យថា ពួកគេរស់នៅចុះសម្រុងគ្នា
គ្រប់ពេល នោះទេពួកគេក៏អាចឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាដែរ ប៉ុន្តែពួកគេគ្រាន់តែដឹងថាទោះជា
មានរឿងអ្វីក៏ដោយក៏គេនៅតែជាគ្រួសារតែមួយ ហើយពួកគេដឹងថាត្រូវរស់នៅជាមួយគ្នាយ៉ាងម៉េច ទទួលយកកំហុសរបស់សមាជិកម្នាក់ៗតាមរបៀបណា……
´«វាមានលក្ខណៈងាយស្រួលខាងសេដ្ឋកិច្ចជាងនៅក្នុងវប្បធម៌លោកខាងលិចរបស់យើង ព្រោះ
មនុស្សភាគច្រើនដែលរស់នៅបរទេស តែងតែព្យាយាមស្វែងរកសេរីភាព និងឯករាជ្យភាពរបស់ពួកគេ ដែលបណ្តាលអោយពួកគេក្លាយជាមនុស្សអត្មានិយម និង តែងតែមានហេតុផលរៀងៗខ្លួន ហើយអ្វីទាំងអស់នេះសុទ្ធតែជាកត្តាបន្ថែមនូវសម្ពាធសម្រាប់ខ្លួនពួកគេផ្ទាល់។ ប៉ុន្តែទោះជាបែបនេះក្តី មនុស្សយើងម្នាក់ៗមិនអាចរំពឹងតែទៅលើឪពុកម្តាយរបស់អ្នកទាំងស្រុងនោះទេ អ្នកត្រូវស្វែងរកផ្លូវជីវិតសម្រាប់ខ្លួនឯង និយាយរួមទៅ ត្រូវព្យាយាមរស់ដោយខ្លួនឯង ឫខ្លួនត្រូវទីពឹងខ្លួន»៕